Yaz tatilleri, çocukların kuvvetli bir okul yılının akabinde dinlenip yine güç topladıkları değerli bir vakit dilimidir. Bu süreç çocuklar için de durmak, yavaşlamak, düşünmek, hissetmek ve tekrar başlamak için değerli bir aralıktır. Bu nedenle “verimli” bir yaz tatili; çocuğun iç dünyasına yeterli gelen, gelişimini destekleyen ve muhtaçlıklarını gözeten bir devir olmalıdır. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati (Çocuk Psikiyatrisi) Bölümü’nden Uz. Dr. Berna Aygün, yaz tatilinde çocuğun yalnızca vücudunu değil, ruhunu da dinlendiren aktiviteler hakkında bilgi verdi.
Çocukların ruhsal gelişimini destekleyin
Okul devrinde çocukların zihinsel yükleri ağırdır. Lakin ruhsal gelişim yalnızca akademik muvaffakiyetle değil, duygusal tecrübelerle de ilerler. Yaz tatili, çocuğun kendisiyle ilgili farkındalık kazanabileceği, düşünebileceği, dinleyebileceği bir periyot olabilir. Bu da çocuğun daha sağlam, özgüvenli ve esnek bir ruhsal yapı geliştirmesine imkan sağlayabilir.
Tatili çocuğun kendi sesini duyabileceği bir alana dönüştürün
Bazı çocuklar içe dönük, kimileri dışa dönük, kimileri hareketli kimileri daha sakin olabilir. Her çocuğun tatilden beklentisi ve gereksinimi farklıdır. Değerli olan, çocuğu bir “tatil kalıbına” sokmak değil; onun tabiatını, ritmini, mizacını göz önünde bulundurarak bir alan açmaktır.
Sıkılmasına müsaade verin, boş vakitler çocuğun yaratıcılığının doğduğu yer olabilir
Günümüzde birçok bakım veren, çocuklarının sıkılmasından telaş duymaktadır. Meğer can kahrı, çocuğun ruhsal gelişimi için gerekli bir durak olup, kendiyle baş başa kalabildiği, hayal gücünü devreye sokabildiği bir alandır. Daima etkinliklerle doldurulmuş bir tatil, çocuğun iç dünyasını genişletmeye yer bırakmaz. Muhakkak müddetlerle sıkılmak, çocuğun kendi oyununu kurmasının ve yaratıcı yollarla düşünmesinin önünü açar. Kendi kanılarına dalmasına alan açmak, çocuğun bağımsızlığını ve yaratıcılığını destekleyebilir.
Serbest oyun çocuğun gerçek öğrenmenin alanıdır
Yapılandırılmamış, özgürce oynanan oyunlar; çocuğun hislerini, hayal gücünü ve yaşadıklarını işleyebileceği en sağlıklı yollardan biridir. Çamurla oynamak, taş biriktirmek, sokakta arkadaşlarıyla bisiklete binmek ya da konutta kendi oyuncaklarıyla dünyalar kurmak çocuğun ruhsal gelişimi için epey pahalıdır. Zira çocuk, oyunla hem dünyayı hem de kendini anlamaya çalışır. Çocuk, oyun oynarken aslında hislerini işler. Bir çamurdan kale yaparken yıl uzunluğu içinde biriktirdiği öfkeyi boşaltabilir, taş dizerek kendi iç nizamını kurabilir. Oyuncak bebekleriyle bir gün kendi yaşadıklarını tekrar ederken, bazen sizi kaygılandıran bir mevzuyu dışa vurabilir. Oyun, çocuğun lisanı; dikkatli bir yetişkin için bir pencere üzeredir.
Sınırlı telefon tablet imkanı sağladığınız çocuğunuzla bol temaslı bağlantı kurun
Ekran müddeti konusunda elbette günümüz şartlarında esneklik hissesi bırakılmalıdır. Lakin bir çocuğun ruhsal olarak beslendiği temel yer, gerçek ilgiler kurabildiği alanlardır. Göz teması, birlikte gülmek, sohbet etmek, yemek pişirmek, yürüyüş yapmak üzere kolay etkileşimler, çocuğun kendini pahalı ve ilişkin hissetmesini sağlar.
Ailece birlikte geçirilen vakit çocuğun aidiyet hissiyatını artırır
Yaz tatili, çocuk için yalnızca eğlenme değil; tıpkı vakitte “yeterince düzgün eşlik” ile bakım verenleriyle olan bağını tekrar kurma, kıssalar dinleme, kökleriyle temas etme vaktidir. Üst kuşaklarla birlikte geçirilen gün, bakım verenlerin kendi çocukluğunu anlattığı bir akşam, birlikte bakılan eski fotoğraflar… Tüm bunlar çocuğun aidiyet hissini pekiştirir.
Doğa ile temas çocuğun ruhsal besindir
Ağaçlara tırmanmak, toprağa basmak, çiçek toplamak, denizde yüzmek, çimenlere uzanmak… Tüm bunlar çocuğun hem duyusal hem de ruhsal regülasyonunu sağlar. Mümkünse bu yaz, çocukları tabiatla buluşturun. Kentte yaşıyorsanız bile park yürüyüşleri, birlikte gökyüzünü izlemek, suyla oynamak üzere küçük fırsatlarla tabiat hissini yaşatabilirsiniz.
Yaz kurslarını çocuğunuzla birlikte planlayın
Elbette yaz tatilinde kısa vadeli kurslar yahut toplumsal aktiviteler planlanabilir. Fakat temel unsur yalnızca “boş kalmasın” diye haftanın altı günü yaz okuluna göndermek değil de, çocuğun sahiden istediği bir şeye istekli olarak katılması olmalıdır. Ruhsal gelişim, özgür tecrübelerde olur.
Oyunlaştırılmış etkinliklerle ders tekrarları yaptırabilirsiniz
Yıl boyunca zorlanan çocuklar için bir müddet dinlenmek âlâ olabilir. Lakin sonlara hakikat kısa vadeli tekrarlar, oyunlaştırılmış aktiflikleri de dahil ederek yapılandırılabilir. Okulları tarafından verilen mesken ödevleri nizamlı fakat esnek bir günlük ömür aktivitesi ile birlikte yapmasını sağlayın. Yaz tatili çocuk için sırf bir vakit aralığı değil; öznelleşebileceği, dinlenebileceği ve büyüyebileceği bir alandır. Bu süreci çocuğun üstün faydasını gözeterek tasarlayabilmek için ona hem gereğince alan hem gereğince hudut hem de gereğince eşlik sunmak gerekir. Bir çocuk yaz tatilinde duyduğu sevgiyi, oynadığı oyunu, hissettiği özgürlüğü yetişkin olduğunda bir iç kaynak olarak hatırlar. Bu yüzden yaz tatilini planlarken yalnızca ne yapacağını değil, nasıl hissedeceği düşünülmelidir.
Yaratıcılığı teşvik eden kolay etkinlikler planlayın
Çocuğunuzun yaşına nazaran bu etkinlikler uygulanabilir;
Hayal günlüğü: Çocuğunuza her gün ne düşündüğünü, neler hayal ettiğini yazdığı ya da çizdiği bir defter ikram edin.
Ev içi tiyatro: Çocuğunuz kendi yazdığı bir kıssayı oynarken tüm aile bireyleri ile birlikte izleyin.
Doğadan sanat: Taş, kol, yaprak üzere doğal materyallerle yapılan küçük oyun araçları yahut heykeller yapmaları çocukların hem özgüvenini he de yaratıcılığını artırır.
Kitap yazmak: Çocuğunuzun kendi kitabını yazmasını teşvik edin.
Mekansız oyunlar: Çocuğunuzla birlikte kent tipleri yapın lakin her durakta onlarla farklı farklı oyunlar oynayın.
Hikaye tamamlama oyunları: Çocuğunuzla birlikte öykü tamamlama oyunları oynayın. Bu oyunda bir kişi başlar, öbürleri sırayla devam ederler. Bu oyun çocuğunuzun duygusal gelişimi için yararlı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
